9 Νοεμβρίου (1866)
«Η μπουμπάρδα γκρέμισε τον ένα παραστάτη της Ρεθεμνιώτικης πόρτας .Εριξε κάτω και τον άλλο.Τα σιδερόφυλλα βογγήξανε ριζόκορφα και μπατάρισαν πάνω στα δυναμάρια πούχανε σωριασμένα πίσω τους .
Οι ρέμπελοι δοκιμάσανε κάμποσες φορές να περάσουν από τη χαλάστρα.Οι μπλοκαρισμένοι τους κάνανε πίσω με την ψιλή φωτιά * και τα κοντάρματα*.
-«Τεσλίμ*,μωρέ!Αδικα θα χαθείτε κακομοίρηδες!» φώναζαν οι Τουρκοκρητικοί λυσσασμένοι και πισωβολούσανε στα μετερίζια τους.
-«Μαζί σας θα χαθούμε σκύλοι –μπαρούτι έχομε να σας πολεμούμε ένα μήνα»(απαντούσαν οι μπλοκαρισμένοι)
-«Οντε θα μπούμε μέσα τα λέμε!»
-«Καλώς να κοπιάσετε ,σας έχομε τραπέζι στρωμένο!»
Τ ΄απομεσήμερο οι τρουμπέτες του Τούρκου βαρέσανε το γιουρούσι.Δυο κολόνες Μισιρλήδες* ταχτικοί μονοκίνησαν από δυό μεριές και σμίξανε μπρός στην πόρτα.
Οι αξιωματικοί τους σουγγίζανε με τα σπαθιά να χωθούνε μέσα στο καμίνι.
Οι Χριστιανοί μπορέσανε να βαστήξουνε την πρώτη τους απολυσιά.
Ο Δημακόπουλος έτρεχε μέσα στον πόλεμο,σπαθοκοπούσε τους άπιστους και φώναζε στους δικούς του: «Κουράγιο παιδιά.Σαν τη πρώτη θάναι κ΄οι άλλες!».
Τα παληκάρια του γυρεύανε φουσέκια.Που φουσέκια!
Η Δασκαλάκαινα έψαχνε τους σκοτωμένους,έριχνε μέσα στην ποδιά της όσα πετύχαινε και τα μοίραζε.
Το νιζάμι *ξαναχυτάρισε .
Μερικοί καταφέρανε να χωθούν ως μέσα στην αυλή.
Ο φαρδής τόπος εκατάπινε τις δυό φυλές που σμίγανε σε φριχτή σφαγή…»
«Η μπουμπάρδα γκρέμισε τον ένα παραστάτη της Ρεθεμνιώτικης πόρτας .Εριξε κάτω και τον άλλο.Τα σιδερόφυλλα βογγήξανε ριζόκορφα και μπατάρισαν πάνω στα δυναμάρια πούχανε σωριασμένα πίσω τους .
Οι ρέμπελοι δοκιμάσανε κάμποσες φορές να περάσουν από τη χαλάστρα.Οι μπλοκαρισμένοι τους κάνανε πίσω με την ψιλή φωτιά * και τα κοντάρματα*.
-«Τεσλίμ*,μωρέ!Αδικα θα χαθείτε κακομοίρηδες!» φώναζαν οι Τουρκοκρητικοί λυσσασμένοι και πισωβολούσανε στα μετερίζια τους.
-«Μαζί σας θα χαθούμε σκύλοι –μπαρούτι έχομε να σας πολεμούμε ένα μήνα»(απαντούσαν οι μπλοκαρισμένοι)
-«Οντε θα μπούμε μέσα τα λέμε!»
-«Καλώς να κοπιάσετε ,σας έχομε τραπέζι στρωμένο!»
Τ ΄απομεσήμερο οι τρουμπέτες του Τούρκου βαρέσανε το γιουρούσι.Δυο κολόνες Μισιρλήδες* ταχτικοί μονοκίνησαν από δυό μεριές και σμίξανε μπρός στην πόρτα.
Οι αξιωματικοί τους σουγγίζανε με τα σπαθιά να χωθούνε μέσα στο καμίνι.
Οι Χριστιανοί μπορέσανε να βαστήξουνε την πρώτη τους απολυσιά.
Ο Δημακόπουλος έτρεχε μέσα στον πόλεμο,σπαθοκοπούσε τους άπιστους και φώναζε στους δικούς του: «Κουράγιο παιδιά.Σαν τη πρώτη θάναι κ΄οι άλλες!».
Τα παληκάρια του γυρεύανε φουσέκια.Που φουσέκια!
Η Δασκαλάκαινα έψαχνε τους σκοτωμένους,έριχνε μέσα στην ποδιά της όσα πετύχαινε και τα μοίραζε.
Το νιζάμι *ξαναχυτάρισε .
Μερικοί καταφέρανε να χωθούν ως μέσα στην αυλή.
Ο φαρδής τόπος εκατάπινε τις δυό φυλές που σμίγανε σε φριχτή σφαγή…»
---το κείμενο είναι του Παντελή Πρεβελάκη από το «Παντέρμη Κρήτη»
εκδ.Ι.Δ.Κολλάρου 1945,περιγράφει ακριβώς τη στιγμή που οι πολιορκητές
διασπούν την άμυνα και εισβάλουν στον περίβολο του Μοναστηριού.Λίγο
αργότερα ακολούθησε η ΑΝΑΤΊΝΑΞΗ.(1)
*«ψιλη φωτιά» ,οι πιστόλες
* «κοντάρματα» ,τα μαχαίρια
*"Τεσλιμ", σκύψτε, παραδοθείτε
* «Μισιρλήδες» ,από το Μισίρι,Αιγύπτιοι
* «Νιζάμι» ,Νιζάμ ,ο νέος Οθωμανικός στρατός οργανωμένος σε ευρωπαικά πρότυπα, συνοδευόταν πάντα από τους «ρέμπελους» δλδ Βασιβουζούκους και στο προκείμενο από άτακτους τουρκοκρητικούς .
Στο Αρκάδι το Νιζάμι χωρίζόταν σε δύο «ασκέρια» ,στο «αυτοκρατορικό» η «πολίτικο» δλδ τουρκικό και στο «μισιριώτικο» δλδ αιγυπτιακό.
(1) Στο Αρκάδι ,αντίθετα με το μέχρι τώρα γνωστό ,δεν σημειώθηκε μια ανατίναξη ,αλλά τρεις!Η μια στον «τσεπανέ» (οιναποθήκη) που είναι και η γνωστή ,η άλλη στο υπόγειο του Ηγουμενείου όπου φυλασσόταν επίσης σημαντική ποσότητα πυρίτιδας .(μάλιστα το βρέφος ,ένα κοριτσάκι, που σώθηκε από τις ανατινάξεις σώθηκε από αυτήν στο ηγουμενείο).Μία τρίτη ανατίναξη μικρότερης ισχύος σημειώθηκε στα κελιά στη νότια πλευρά όπου μάχονταν έξι καλόγεροι του μοναστηριού.Ετσι δεν έχει καμία σημασία αν πυρπολητής ήταν ο Κωστής Γιαμπουδάκης από το Άδελε ή ο Γαριβαλδινός δάσκαλος Μανώλης Σκουλάς από τα Ανώγεια.Και οι δύο ήταν .Μενει να δούμε ποιος έβαλε φωτιά στον Τσεπανέ και ποιος στο Γουμενικό…
(2) Στο πολιορκημένο μοναστήρι κυμάτιζαν δύο σημαίες πάνω από την Ρεθεμνιώτικη Πόρτα.Η μία η ελληνική «ξηράς» με την επιγραφή «ΕΝΩΣΙΣ ή ΘΑΝΑΤΟΣ» .Η δεύτερη ήταν το λάβαρο της Μονής με την αναπαράσταση της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.
Το λάβαρο διέσωσε κατά λάθος τουρκοκρητικός αξιωματικός του «πολίτικου» ασκεριού.Μετά τη μάχη περιδιαβαίνοντας ανάμεσα στα πτώματα ,είδε το «χρωματιστό πανί» και το πήρε καθώς αναζητούσε κάτι για να προστεύει τη ράχη του αλόγου του από την τριβή της σέλας.
Τέσσερα χρόνια μετά το παρέδωσε σε επιζόντα καλόγερο του μοναστηριού.
Αυτό λέει η ιστορία.Ο θρύλος λέει πως μέχρι να γυρίσει στο Ηράκλειο η πλάτη του αλόγου ,όπου ακουμπούσε το «πανί» είχε γεμίσει αίμα ,χωρίς να ματώσει το «πανί».Ετσι «κατάλαβε»…
3.Ολοι οι αιχμάλωτοι , Πελοπονήσσιοι και Αρβανίτες της Αττικής οι περισσότεροι (17 στο σύνολο), που φορούσαν τη στολή του Ελληνικού Στρατού εκτελέστηκαν δια λογχισμού,κατόπιν διαταγής του Ναϊτλή Γκιριτλή Πασά με πρώτο τον φρούραρχο Ιωάννη Δημακόπουλο.
Ανάμεσα τους ήταν και ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης γιός της ηρωικής Δασκαλάκαινας.
Τουρκοκρητικός που τον γνώρισε ,επιχείρησε να τον σώσει την τελευταία στιγμή φωνάζοντας:
«Μπρε συ ,δικός μας δεν είσαι συ μωρέ;Τση Δασκαλάκαινας ο Κωνσταντής δεν είσαι;» ,για να λάβει την απάντηση:
«Οϊ .Εγώ ΄μαι του Ελληνικού Στρατού»
Γιώργος Δ.Παπαδάκης
ΕΙΚΟΝΕΣ
1 Αναπαράσταση της τελικής εφόδου σε γκραβούρα εποχής
2 Το Αρκάδι ,σήμερα. Ο Τσεπανές βρίσκεται στο βάθος στα αριστερά της φωτγραφίας.Το ηγουμενείο μπροστά από το κυπαρίσσι και δεν διακρίνεται .
3.Το λάβαρο του μοναστηριού με εμφανή ίχνη της μάχης.
4.Ιχνη της μάχης πάνω από τη δεξιά είσοδο του Καθολικού
5.Ο Φρούραρχος Ιωάννης Δημακόπουλος από τη Βυτίνα Γορτυνίας
6.Κωστής Γιαμπουδάκης
7.Εμμανουήλ Σκουλάς
8.Ναϊτλή Πασάς ο αποκαλούμενος "Γκιριτλής" (Κρητικός) καθώς ήταν ο μόνος που έιχε καταφέρει νίκες σε βάρος των επαναστατών στο νησί το 1821.Παρότι προχωρημένης ηλικίας κλήθηκε από το Σουλτάνο να "πνίξει" τη νέα επανάσταση.Ηταν Αλβανικής καταγωγής.
9.Ιερο τεκμήριο της εθελοθυσίας. Πλεξούδα νεαρής γυναίκας που βρέθηκε στον "Τσεπανέ" μετά την ανατίναξη. Φυλάσσεται στο Μουσείο της Μονής. (φωτ. μέσω Ευτύχης Τζιρτζιλάκης)
*«ψιλη φωτιά» ,οι πιστόλες
* «κοντάρματα» ,τα μαχαίρια
*"Τεσλιμ", σκύψτε, παραδοθείτε
* «Μισιρλήδες» ,από το Μισίρι,Αιγύπτιοι
* «Νιζάμι» ,Νιζάμ ,ο νέος Οθωμανικός στρατός οργανωμένος σε ευρωπαικά πρότυπα, συνοδευόταν πάντα από τους «ρέμπελους» δλδ Βασιβουζούκους και στο προκείμενο από άτακτους τουρκοκρητικούς .
Στο Αρκάδι το Νιζάμι χωρίζόταν σε δύο «ασκέρια» ,στο «αυτοκρατορικό» η «πολίτικο» δλδ τουρκικό και στο «μισιριώτικο» δλδ αιγυπτιακό.
(1) Στο Αρκάδι ,αντίθετα με το μέχρι τώρα γνωστό ,δεν σημειώθηκε μια ανατίναξη ,αλλά τρεις!Η μια στον «τσεπανέ» (οιναποθήκη) που είναι και η γνωστή ,η άλλη στο υπόγειο του Ηγουμενείου όπου φυλασσόταν επίσης σημαντική ποσότητα πυρίτιδας .(μάλιστα το βρέφος ,ένα κοριτσάκι, που σώθηκε από τις ανατινάξεις σώθηκε από αυτήν στο ηγουμενείο).Μία τρίτη ανατίναξη μικρότερης ισχύος σημειώθηκε στα κελιά στη νότια πλευρά όπου μάχονταν έξι καλόγεροι του μοναστηριού.Ετσι δεν έχει καμία σημασία αν πυρπολητής ήταν ο Κωστής Γιαμπουδάκης από το Άδελε ή ο Γαριβαλδινός δάσκαλος Μανώλης Σκουλάς από τα Ανώγεια.Και οι δύο ήταν .Μενει να δούμε ποιος έβαλε φωτιά στον Τσεπανέ και ποιος στο Γουμενικό…
(2) Στο πολιορκημένο μοναστήρι κυμάτιζαν δύο σημαίες πάνω από την Ρεθεμνιώτικη Πόρτα.Η μία η ελληνική «ξηράς» με την επιγραφή «ΕΝΩΣΙΣ ή ΘΑΝΑΤΟΣ» .Η δεύτερη ήταν το λάβαρο της Μονής με την αναπαράσταση της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.
Το λάβαρο διέσωσε κατά λάθος τουρκοκρητικός αξιωματικός του «πολίτικου» ασκεριού.Μετά τη μάχη περιδιαβαίνοντας ανάμεσα στα πτώματα ,είδε το «χρωματιστό πανί» και το πήρε καθώς αναζητούσε κάτι για να προστεύει τη ράχη του αλόγου του από την τριβή της σέλας.
Τέσσερα χρόνια μετά το παρέδωσε σε επιζόντα καλόγερο του μοναστηριού.
Αυτό λέει η ιστορία.Ο θρύλος λέει πως μέχρι να γυρίσει στο Ηράκλειο η πλάτη του αλόγου ,όπου ακουμπούσε το «πανί» είχε γεμίσει αίμα ,χωρίς να ματώσει το «πανί».Ετσι «κατάλαβε»…
3.Ολοι οι αιχμάλωτοι , Πελοπονήσσιοι και Αρβανίτες της Αττικής οι περισσότεροι (17 στο σύνολο), που φορούσαν τη στολή του Ελληνικού Στρατού εκτελέστηκαν δια λογχισμού,κατόπιν διαταγής του Ναϊτλή Γκιριτλή Πασά με πρώτο τον φρούραρχο Ιωάννη Δημακόπουλο.
Ανάμεσα τους ήταν και ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης γιός της ηρωικής Δασκαλάκαινας.
Τουρκοκρητικός που τον γνώρισε ,επιχείρησε να τον σώσει την τελευταία στιγμή φωνάζοντας:
«Μπρε συ ,δικός μας δεν είσαι συ μωρέ;Τση Δασκαλάκαινας ο Κωνσταντής δεν είσαι;» ,για να λάβει την απάντηση:
«Οϊ .Εγώ ΄μαι του Ελληνικού Στρατού»
Γιώργος Δ.Παπαδάκης
ΕΙΚΟΝΕΣ
1 Αναπαράσταση της τελικής εφόδου σε γκραβούρα εποχής
2 Το Αρκάδι ,σήμερα. Ο Τσεπανές βρίσκεται στο βάθος στα αριστερά της φωτγραφίας.Το ηγουμενείο μπροστά από το κυπαρίσσι και δεν διακρίνεται .
3.Το λάβαρο του μοναστηριού με εμφανή ίχνη της μάχης.
4.Ιχνη της μάχης πάνω από τη δεξιά είσοδο του Καθολικού
5.Ο Φρούραρχος Ιωάννης Δημακόπουλος από τη Βυτίνα Γορτυνίας
6.Κωστής Γιαμπουδάκης
7.Εμμανουήλ Σκουλάς
8.Ναϊτλή Πασάς ο αποκαλούμενος "Γκιριτλής" (Κρητικός) καθώς ήταν ο μόνος που έιχε καταφέρει νίκες σε βάρος των επαναστατών στο νησί το 1821.Παρότι προχωρημένης ηλικίας κλήθηκε από το Σουλτάνο να "πνίξει" τη νέα επανάσταση.Ηταν Αλβανικής καταγωγής.
9.Ιερο τεκμήριο της εθελοθυσίας. Πλεξούδα νεαρής γυναίκας που βρέθηκε στον "Τσεπανέ" μετά την ανατίναξη. Φυλάσσεται στο Μουσείο της Μονής. (φωτ. μέσω Ευτύχης Τζιρτζιλάκης)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου